Prawo pracy dla podejmujących pierwszą pracę - rodzaje umów o pracę

            Co warto wiedzieć podpisując pierwszą umowę o pracę.

Polski kodeks pracy przewiduje kilka rodzajów umów o pracę.  Można je podzielić ze względu na długość trwania:

1.Umowa na okres próbny
 - rodzaj umowy zawieranej z pracownikiem na okres nie dłuższy niż 3 miesiące u jednego pracodawcy
 - umowa ma za zadanie sprawdzić przydatność i trafność decyzji o dłuższym zatrudnienia pracownika przez pracodawcę
 - jest także formą sprawdzenia przyszłego pracodawcy przez pracownika i ocena potencjału rozwoju w danej firmie.

Umowa na okres próbny może zostać rozwiązana z następującym wypowiedzeniem:

• okres próbny trwa mniej niż 2 tygodnie, okres wypowiedzenia wynosi 3 dni
• okres próbny trwa powyżej 2 tygodni, ale krócej niż 3 miesiące okres wypowiedzenia wynosi 1 tydzień
• okres próbny trwa 3 miesiące - okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie

2.Umowa na czas określony
  - rodzaj umowy zawieranej z góry na pewien okres np. 01.2013-01.2014. (1 rok)
  - po zawarciu 3 umowy na czas określony, kolejna umowa jest traktowania jako umowa na czas nieokreślony

Przykład 1.

umowa pierwsza została zawarta na okres 1 roku, druga na okres 2 lat to trzecia mimo tego, że jest zawarta na okres 10 lat jest traktowana jako umowa na czas nieokreślony.

Przykład 2.

umowa na okres próbny nie wchodzi w skład umów przekladających się na zawarcie umów na czas nieokreślony
umowa została zawarta na okres próbny 3 miesiący, kolejna na okres 1 roku i kolejna na okres 5 lat to dopiero 3 umowa na okres 10 lat jest uważana jako umowa na czas nieokreślony.


Umowa na czas określony może zostać rozwiązana w następujący sposób:

• za wypowiedzeniem, jeśli została zawarta na czas dłuższy niż 6 miesięcy, a w umowie przewidziano możliwość rozwiązania stosunku pracy za dwutygodniowym wypowiedzeniem
• za 1 miesięcznym wypowiedzeniem jeśli strony zawarły taki zapis w umowie

3. Umowa na czas nieokreślony:
 - nie ma z góry określonego terminu zakończenia umowy.
 - jest najbardziej korzystna dla pracownika

Umowa na czas nieokreślony może zostać rozwiązana w następujący sposób.

• za 1 miesięcznym wypowiedzeniem jeśli łączny czas zatrudnienia na przekracza 3 lat.

W łączny czas zatrudnienia wliczają się wszystkie umowy zawarte z pracownikiem wliczając umowy na okres próbny i czas określony.

• za 3 miesięcznym wypowiedzeniem jeśli łączny czas zatrudnienia przekracza okres 3 lat.

4. Umowa na zastępstwo
- jest zawierana z pracownikiem na czas nieobecności pracownika (urlop macierzyński).

Termin jej rozwiązania jest najczęściej terminem powrotu do pracy poprzedniego pracownika.


5. Umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy.
 - umowa jest zawierana z pracownikiem gdzie trudno przewidzieć dokładny termin jej zakończenia.

Przykład 1:
Umowa jest zawierana na czas zbiorów owoców

6. Umowa zawierana w celu przygotowania do zawodu osoby młodocianej.

- jest przygotowana w celu przyuczenia młodocianej osoby (poniżej 16 lat) do wykonywania określonego zawodu
- pracodawca musi podczas trwania umowy umożliwość pracownikowi naukę.

Istnieje możliwość rozwiązania tego typu umowy jeśli pracownik nie wykonuje należytych obowiązków w szkole lub zakładzie pracy.